Spanning loopt op bij verbitterd CDA: kan Wopke Hoekstra aanblijven?

Wopke Hoekstra. Foto: ANP

Wopke Hoekstra. Foto: ANP

Na de enorme verkiezingsnederlaag van het CDA lopen de spanningen binnen de partij op. Dinsdag komt de CDA-leiding – inclusief twaalf provinciale afdelingsvoorzitters – opnieuw bij elkaar, na een emotioneel verlopen digitale vergadering op vrijdagavond. Kan CDA-leider Wopke Hoekstra aanblijven? „Je kunt aan allerlei knoppen draaien, óók aan de knop van de gezichten.”

Het was een beladen digitale vergadering, waarin verbittering en boosheid om voorrang streden. Dat zeggen meerdere CDA’ers die vrijdagavond inbelden bij een verkiezingsbespreking met de CDA Verenigingsraad, het hoogste overlegorgaan van de partij. Leider Wopke Hoekstra luisterde mee, net als partijvoorzitter Hans Huibers en de twaalf provinciale voorzitters.

„Iedereen heeft z’n zegje gedaan, ook ik heb mijn teleurstelling en verdriet over de verkiezingsuitslag overgebracht”, vertelt Harold Schroeder, CDA-voorzitter in Limburg. „Regionale kandidaten hebben keihard gewerkt, maar zonder resultaat.”

’Afrekening’

De Friese afdelingsvoorzitter Theo Joosten noemt het ’buitengewoon jammer’ dat het CDA in zijn provincie niet langer de grootste partij is én is gehalveerd. „Dat is geen afrekening met het provinciale beleid, maar met het kabinetsbeleid”, benadrukt Joosten.

En dus ligt de vraag op tafel hoe het verder moet met het CDA in Den Haag. Kan partijleider Wopke Hoekstra aanblijven en heeft het zin om door te gaan met dit kabinet? „Dat zijn zaken waar we dinsdag verder over spreken”, weet Schroeder.

Dan niet meer digitaal, maar op een fysieke locatie ergens in het land. Vindt de Limburgse voorzitter dat het CDA uit het kabinet moet stappen? „Daar heb ik wel een mening over, maar die ga ik nu niet naar buiten brengen”, zegt hij cryptisch.

Niet alleen regionale CDA-leiders zijn verbitterd, ook andere partijprominenten maken zich grote zorgen. „Het is een ravage, dat kun je niet anders zeggen”, stelt Raymond Knops, oud-staatssecretaris en voormalig Tweede Kamerlid.

Volgens hem is er niks mis met het inhoudelijke CDA-verhaal. „Dat staat als een huis”, aldus Knops. „Eigenlijk is dat gewoon het BBB-verhaal. Maar Caroline van der Plas heeft authenticiteit, dat hebben veel andere politieke leiders niet.”

Oud-partijleider Elco Brinkman vindt het CDA ’te veel zoekend en tastend’. Toch hoopt hij niet dat het kabinet klapt: „Nieuwe verkiezingen werken alleen maar vertragend en vervagend.”

Pieter Omtzigt

Niet alle actieve CDA’ers lijken vierkant achter partijleider Hoekstra te staan. „Ik ben vooral enorm aan het denken, ik moet het allemaal nog even verwerken”, zei Tweede Kamerlid Lucille Werner afgelopen donderdag in het tv-programma Jinek .

Op de vraag of zij het slim vindt dat Hoekstra op zijn post blijft, wilde ze geen ’ja’ of ’nee’ zeggen. De Utrechtse CDA-lijsttrekker Mirjam Sterk zei vrijdag bij Op1 te hopen op een terugkeer van Pieter Omtzigt. „Ik denk dat Omtzigt een rasechte christendemocraat is”, zei Sterk. „Ik vind wel dat hij bij ons in de club hoort.”

Kabinetsbeleid op de schop

Zelf liet Hoekstra vrijdagochtend weten dat het kabinetsbeleid op de schop moet. „Je kan niet consequentieloos door op inhoud en stijl”, zei de CDA-voorman, die niet van plan is om terug te treden. Maar wat de koerswijziging op ’grote dossiers’ precies betekent, is nog onduidelijk.

„Ik was blij met die aankondiging”, zegt de Friese bestuurder Joosten nu. Of hij vindt dat Hoekstra de man is om een nieuwe kabinetskoers uit te dragen? „Dat is een andere vraag, daar ga ik op dit moment niet op in.”

De Limburgse voorzitter Schroeder zegt dat de aangekondigde koerswijziging van Hoekstra ’wel vorm moet krijgen’. „Over de CDA-inhoud hoeven we het niet meer te hebben, dat zit wel goed”, zegt Schroeder verder.

„We hebben het laatste jaar rapporten geschreven bij de vleet. Die zijn uitstekend. Het gaat nu over de mensen, en hoe je de CDA-boodschap verpakt. Komende week is het tijd voor daden. Daarbij kun je aan allerlei knoppen draaien, óók aan de knop van de gezichten.”

’Geen mededelingen’

De dalende trend bij het CDA ’moet stoppen’, vindt ook de Overijsselse CDA-lijsttrekker Rick Brink. „Het CDA heeft wat te repareren.”

Bij de digitale vergadering van vrijdagavond is door de partijtop aan aanwezigen gevraagd om voorlopig niet met media te praten. Zodat het stof na de verpletterende verkiezingszege van BBB kan neerdalen. „Iedereen gaat even weekend vieren”, laat een woordvoerder van partijvoorzitter Huibers weten.

Dat de Verenigingsraad dinsdag opnieuw bij elkaar komt, wil hij niet bevestigen. „Verder doen wij geen mededelingen.”