Wat kan Oekraïne met Poolse straaljagers?

De MiG-29 op een oefening bij vliegbasis Lask in Polen.

De MiG-29 op een oefening bij vliegbasis Lask in Polen. Foto: ANP/ HH

Polen heeft donderdag besloten om Oekraïne vier gevechtsvliegtuigen te leveren. Het besluit komt nadat Warschau met succes de levering van de Leopard 2-tank op de internationale agenda had gezet en uiteindelijk andere landen zover kreeg om het Poolse voorbeeld te volgen.

Hoeveel en welke toestellen levert Warschau?

Het gaat om MiG-29’s. Dat zijn oude toestellen – daterend uit de jaren 80 – uit de Sovjettijd, die destijds zijn ontworpen als tegenhanger van de F-15 en F-16. De tweemotorige jagers hebben een uitstekende reputatie als ’dogfighters’, omdat ze ook langzaam kunnen vliegen.

Over het aantal is Polen wat onduidelijk. Het land heeft 28 MiG-29’s, waarvan een aantal afkomstig uit Duitse voorraden. Een deel van de vloot wordt echter gekannibaliseerd om de anderen in de lucht te houden. Een topadviseur van president Duda repte eerder over maximaal veertien toestellen.

Gaan andere landen nu ook gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne leveren?

Daar lijkt het wel op. Slowakije heeft al laten weten graag zijn elf toestellen aan Kiev te willen doneren. Verder hebben NAVO-landen als Roemenië, Kroatië en Bulgarije nog MiG-29’s in hun bezit en heeft Polen eerder gezegd alleen in internationaal verband de vliegtuigen te willen geven.

Daarnaast vliegen er in andere landen op de wereld zoals India nog zo’n 300 MiG-29’s rond die eventueel ook opgekocht zouden worden zolang de VS geen toestemming geeft voor de levering van F-16’s.

Is Kyiv blij met de MiG-29’s?

Nou en of. Ze hadden er zelf zo’n 50 maar de Russen hebben er inmiddels 18 uit de lucht geschoten. Voordeel is dat de MiG-29’s meteen inzetbaar zijn. De Oekraïense piloten hebben er ruime ervaring mee, ze hoeven geen langdurige training te volgen zoals bij de F-16 en ook met het onderhoud hebben de Oekraïners een ruime ervaring. Maar het belangrijkste is dat de MiG-29’s zo aangepast zijn dat ze met slimme Amerikaanse wapens kunnen omgaan, zoals de HARM-raketten en de JDAM-ER bommen.

Wat zijn dat, HARM-raketten?

HARM staat voor High-Speed Anti-Radiation Missiles. De raketten snellen met 2880 kilometer per uur op hun doel af en zijn vooral bedoeld voor het uitschakelen van vijandelijke luchtafweer zoals radar- en luchtafweerraketinstallaties. Sinds ruim een half jaar heeft Kiev deze Amerikaanse wapens met veel succes ingezet. Onderdrukking van vijandelijke Russische luchtafweer is daarnaast een absolute voorwaarde voor het succesvol lanceren van de grote tegenaanval die gepland staat voor deze lente.

En die JDAM-ER bommen?

Dat zijn vliegende, door gps geleide bommen. Hoe hoger een bommenwerper vliegt, des te meer kans die loopt om neergehaald te worden. De JDAM-bom wordt daarentegen van lage hoogte gelanceerd. De piloot trekt zijn neus op, laat de 500, 1000 of 2000 pond zware bom los, die vervolgens zijn vleugels uitvouwt waarna die glijdend als een zweefvliegtuig doelen ver achter de frontlinie kan raken. De ER-versie kan zelfs doelen zoals munitie-opslagplaatsen, spoorwegknooppunten, commandocentra en troepenconcentraties op zo’n 70 kilometer afstand achter het front bombarderen.