Enorme telescoop komt heelhuids aan in Roden, tot vreugde van nieuwe eigenaar Wim Verkaik (70). 'Hier waren vakmensen aan het werk'

De telescoop wordt met een grote kraan teruggezet in de voormalige J.C. Kapteyn Sterrenwacht in Roden.

De telescoop wordt met een grote kraan teruggezet in de voormalige J.C. Kapteyn Sterrenwacht in Roden. Foto: Marcel Jurian de Jong

De voormalige sterrenwacht in Roden heeft na ruim 25 jaar zijn telescoop terug. Het gevaarte werd woensdag vanuit het Planetron in Dwingeloo ‘naar huis’ vervoerd.

Hij was al heel vroeg wakker. Gezonde wedstrijdspanning waarschijnlijk. Toch staat Wim Verkaik (70) om 7.30 uur ’s ochtends rustig te kijken naar de werklui van kraanbedrijf Wagenborg. Die zijn druk in de weer om een 3 ton wegende telescoop te zekeren, zodat deze in twee delen uit de koepel van het voormalige Planetron in Dwingeloo kan worden getild.

Spannende dag

,,Het is een heel spannende dag”, zegt Verkaik. ,,Er zitten drie grote lenzen in de telescoop, het moet allemaal voorzichtig gebeuren. Maar ik heb er vertrouwen in dat het goedkomt, hoor.”

Verkaik is eigenaar van de voormalige J.C. Kapteyn Sterrenwacht in Roden. Tot 1996 bestudeerden astronomen van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) hier het heelal. De spiegeltelescoop die er stond was destijds de grootste van het land. In 1996 verliet de RUG deze locatie, werd Verkaik eigenaar van het pand en ging de telescoop – een beetje tot teleurstelling van Verkaik – naar het Planetron in Dwingeloo.

Inmiddels is Verkaik, die in de voormalige sterrenwacht een bedrijf had, al jaren bezig met vergunningen om het pand om te vormen tot een complex met negen luxe appartementen. De gemeente was akkoord, maar omwonenden dienden bezwaar in. De rechter moest eraan te pas komen, maar het lijkt erop dat binnenkort definitief groen licht komt voor bewoning van de oude sterrenwacht.

Bod van 10.000 euro afgeslagen

„Al jaren probeer ik de telescoop weer terug naar Roden te halen, om de sterrenwacht zo compleet mogelijk te maken”, zegt Verkaik. „Deze sterrenwacht is een deel van mijn leven geworden en het is echt geweldig dat het vandaag eindelijk zover is.”

Verkaik bood nog niet zo lang geleden 10.000 euro voor het apparaat, maar de toenmalige eigenaar van het inmiddels gesloten Planetron ging daar niet op in. De huidige eigenaren hebben er geen bezwaar tegen dat Verkaik de telescoop gratis op komt halen. „Voor hen is het een win-winsituatie”, lacht Verkaik. „Zij kunnen bezig met nieuwe plannen voor het gebouw en hoeven nu niet langs de oudijzerhandel. En ik heb de telescoop terug.”

Even voor 13.00 uur komt de telescoop, die in twee delen uit het Planetron is getild, via een dieplader in Roden aan. Dan is het nog een uur wachten totdat ook de grote hijskraan arriveert, die het gevaarte over enkele hoge bomen heen precies door de opening takelt, zo de koepel van de voormalige sterrenwacht in.

Complexe operatie

,,In 1996, toen hij hier werd weggehaald, waren die bomen nog niet zo hoog”, weet Verkaik. ,,De operatie is vandaag iets complexer dan toen.”

Het is inmiddels al 15.30 uur geweest als de telescoop op zijn plek staat. Alles gaat helemaal goed – tot op het allerlaatste moment. Bij het vastdraaien van de bouten sneuvelt een paneel met wijzers. Verkaik haalt zijn schouders op.

,,Ach, waar gehakt wordt, vallen spaanders. Als dit het enige is, teken ik ervoor. Ik ben heel blij dat alles goed is gegaan en de telescoop staat op de plek waar hij moet staan. Het ging allemaal voorbeeldig, ik ben zeer tevreden. Zonder uitzondering waren hier vakmensen aan het werk.”

Verkaik hoopt dat hij de telescoop, die al drie jaar niet gebruikt is, weer een beetje kan opknappen. Hoewel, opknappen… restauratie van zo’n oud, complex apparaat zou behoorlijk in de papieren kunnen lopen. De RUG gaat hem helpen, maar of het allemaal gaat lukken is even afwachten.

Appartementen eind dit jaar klaar

De bedoeling is in ieder geval ook dat alle negen appartementen aan het einde van dit jaar klaar zijn. Tenminste, als er genoeg personeel te vinden is. Hoe blij Verkaik ook is dat de telescoop op zijn plek staat, volgens hem is het nog wel een vraag of iemand in een appartement wil wonen met daarin zo’n metershoog apparaat.

,,Je moet er wel van houden natuurlijk”, lacht hij. ,,Maar het komt vast goed. Nu gaan we er eerst van genieten dat de telescoop weer thuis is.”