Speciale training moet leerlingen groep 8 in Hoogeveen weerbaar maken. 'We zien veel meeloopgedrag'

Trainer Larry Meyer beent provocerend langs de twintig leerlingen van groep 8 van De Schuthoek. ,,Wat een waardeloos merk broek heb je aan. En jij daar: wat een raar shirt!’’, zegt hij met een schamper lachje. Meyer port de kinderen plagend met een flexibele buis in de zij of tikt ze even aan.

De bedoeling van de oefening is dat de scholieren verbaal en fysiek zelf de grens aangeven. Zo van: tot hier en niet verder. Of, zoals Meyer het voordoet: met uitgestrekte arm en een krachtig uitgesproken ‘stop!’

,,Zó ja, prima’’, complimenteert hij leerlingen.

In vier lessen van een uur krijgen 270 leerlingen uit groep 8 van twaalf scholen in Hoogeveen tips en handvatten die hun (zelf)vertrouwen en weerbaarheid moeten vergroten. Hoe ga je om met groepsdruk? Hoe voorkom je pesten, agressie en (seksueel) geweld? En als het wel gebeurt, wat kun je zelf doen? Of gezamenlijk?

Psychofysieke aanpak

,,We onderscheiden ons door een psychofysieke aanpak’’, stelt Cees van der Kooij, die ook groepen scholieren traint. ,,We willen de kinderen goed laten reageren op situaties die ze in het voortgezet onderwijs kunnen tegenkomen. Want ja, dat is een nieuwe wereld. Een groot verschil met de bekende, vertrouwde en veilige omgeving van de basisschool. Daarnaast veranderen de kinderen zelf ook: lichamelijk en qua gedrag.’’

Larry Meyer: ,,We zien relatief veel meeloopgedrag, terwijl het heel belangrijk is dat de kinderen hun eigen keuzes maken. Ze moeten zelf een plek zoeken in de nieuwe omgeving, zonder daarbij over grenzen te gaan.’’

Spiegel voorhouden

Vaak hebben de beide trainers al tijdens de eerste les in de smiezen hoe de dynamiek binnen een groep is, wie haantje-de-voorste is, stoer en luidruchtig en wie zich stil houdt, uit verlegenheid of schaamte. Van der Kooij: ,,We maken kinderen bewust van hun eigen gedrag, houden ze een spiegel voor en geven aan hoe ze dingen kunnen veranderen.’’

Hij begint de laatste les met De Schuthoek met de bewustwording van lichaamstaal en -houding. In de oefenruimte van taekwondovereniging Sidokwan aan de Trompstraat moeten de leerlingen zelf kiezen waar ze gaan lopen en ook hoe. ,,Kin vooruit en een stevige looppas’’, doceert Meyer. ,,Kies je eigen weg.’’

Rots en Water

De training heet Rots en Water. Rots staat voor grenzen aangeven, je eigen keuzes maken. Water verwijst naar communicatie, luisteren, het respecteren van de grenzen van de ander. De methode is ontwikkeld door een gymleraar en wordt wereldwijd toegepast.

Normaal bestaat de cursus uit acht tot tien lessen, maar voor dit project -financieel gedragen door serviceclub Rotary Hoogeveen- is de oefenstof aangepast op de vier belangrijkste thema’s. Meyer en Van der Kooij hopen dat de gemeente Hoogeveen het belang van de lesstof onderkent en geld beschikbaar wil stellen om Rots en Water structureel in te bedden in het onderwijs.

Gesprekken daarover moeten nog plaatsvinden, maar beiden wijzen op de effectiviteit van de training. ,,Dat krijgen we terug van leerkrachten. Die zien kinderen veranderen. En ouders bellen ons soms met de vraag of hun kind nog meer lessen kan krijgen.’’

Onderzoek onder 1300 leerlingen

Tussen 2016 en 2020 heeft de Universiteit van Utrecht onderzoek gedaan onder 1300 leerlingen. Volgens de onderzoekers laten kinderen die de Rots en Water-methodiek hebben gevolgd een betere ontwikkeling zien dan leerlingen die deze cursus niet hebben gehad.

De belangrijkste conclusies: de kinderen zaten lekkerder in hun vel, hadden meer zelfvertrouwen en waren hun emoties beter de baas. De uitkomsten waren het sterkst in het eerste jaar en wanneer de leerkrachten er persoonlijk bij betrokken waren.

‘Heel zinvol’

Die meerwaarde ziet docent Sven van De Schuthoek ook. ,,Je leert situaties herkennen en benoemen die je in de klas ook kunt toepassen’’, zegt hij. ,,Waarom reageren leerlingen op een bepaalde manier en hoe kun je daar als leerkracht op inspelen. Heel zinvol.’’ Volgens hem vinden de leerlingen de lessen ook nuttig en plezierig. ,,Ze keken er naar uit.’’

,,Dat klopt’’, zegt de 12-jarige Michelle. ,,Het is leuk om dit met elkaar te doen en nieuwe dingen te leren voor straks.’’ Met ‘straks’ doelt ze op de overstap naar de locatie Harm Smeenge van RSG Wolfsbos. En nee, Michelle ziet daar niet tegenop. ,,Leuk om nieuwe contacten te leggen.’’

Boaz (12) gaat naar dezelfde school voor voortgezet onderwijs. Hij wil bouwvakker worden, bij zijn vader op het bedrijf. Heeft hij nog veel van deze cursus geleerd? Boaz tuit de lippen en schudt zijn hoofd. ,,Neuh’’, klinkt het. Maar hij vond het boksen wel erg leuk.