Collecteweek afgeblazen door corona: goede doelen lopen miljoenen mis

De belangrijkste tijd van het jaar, zo valt deze week voor het Fonds Gehandicaptensport zonder overdrijving te noemen. Bijna 10.000 collectanten lopen stad en land af om ruim een half miljoen euro binnen te halen voor mensen met een beperking die willen sporten.

Door alle beperkingen dreigt echter een enorm gat in de begroting, zegt directeur Nike Boor die van ,,onwerkelijke tijden” spreekt. Liefst 1,7 miljoen mensen dreigen daar de dupe van te worden. Het Fonds steunt hun sportverenigingen, maar ook individuele hulpvragen. ,,Voor deze kwetsbare groep is sporten en bewegen heel belangrijk om fit en gezond te blijven.”

De gehandicaptensport is niet het enige nobele doel dat wordt getroffen door corona. Volgende week zouden 40.000 collectanten van de Hartstichting - één van Nederlands grootste goede doelen - circa 3 miljoen euro binnenhalen. En ReumaNederland was half maart de eerste charitatieve instelling die door het coronavirus niet de straten op kon. Afgelopen jaren leverde de landelijke collecteweek 2,5 tot 3 miljoen euro op. ,,Nu is er slechts 35.000 euro binnengekomen”, laat ReumaNederland weten. ,,40.000 vrijwilligers stonden klaar, een jaar voorbereiding kon zomaar het putje in.”

Alle goede doelen getroffen

Christelijke hulporganisatie ZOA, dat noodhulp levert aan slachtoffers van rampen en conflicten, zag zijn collecteweek vorige week eveneens sneuvelen. Normaliter haalden 14.000 collectanten zo'n 800.000 euro op. ,,Hoewel slechts een beperkt deel van onze begroting van 56 miljoen euro, is de week voor ons enorm belangrijk”, vertelt woordvoerder KlaasJan Baas. ,,Veel van onze inkomsten komen van de overheid, de EU en de VN en is voor specifieke noodhulp bedoeld. Het geld uit de collecteweek kunnen we juist naar eigen inzicht besteden. Bovendien brengt het ons buiten onze christelijke bubbel, waar het grootste deel van onze inkomsten vandaan komt.”

De desastreuze effecten van het coronavirus op goede doelen gaan véél verder dan gemiste collecteweken. Overal in Nederland zijn evenementen en fondsenwerfacties afgeblazen. Zo is de jubileumactie van Alpe d’Huzes verplaatst naar 2021. De Hartstichting heeft bijeenkomsten over nalaten aan het goede doel afgeblazen en het Hartendiner verplaatst. Wervers kunnen daarnaast geen mensen aanspreken op hotspots als stations en in winkelstraten.

Inhalen collecteweek

Hoe groot de schade voor de honderden goede doelen in Nederland daadwerkelijk bedraagt wordt pas binnenkort duidelijk. Goede Doelen Nederland laat dit momenteel in kaart brengen, waarna eventueel bij de overheid kan worden aangeklopt. ,,Dat het pijn gaat doen, zoveel is wel duidelijk”, aldus de belangenvereniging. Dat zegt ook ZOA. Volgens de noodhulpvereniging haken al bedrijven af als donateurs. Verwachting is dat later dit jaar zelfs banen geschrapt moeten worden. ,,De komende recessie zal impact hebben”, zegt woordvoerder KlaasJan Baas. ,,Bedrijven hebben logischerwijs even genoeg aan zichzelf.”

Wat de collecteweken betreft, daarvoor wordt momenteel aan een oplossing gewerkt. Stichting Collecte die het jaarrooster samenstelt, overlegt met het Fonds Gehandicaptensport, ReumaNederland, ZOA, Hartstichting en andere doelen of zij hun collecteweek later dit jaar kunnen inhalen. ,,Er zijn voldoende vrije weken beschikbaar”, zegt woordvoerster Anouk Smith. Ze legt uit dat er in 26 van de 52 weken van het jaar landelijke collectes plaatsvinden. ,,De rest is beschikbaar voor gemeentelijke acties, maar die worden lang niet allemaal ingevuld.”

Desalniettemin is inhalen minder eenvoudig dan het lijkt. ,,De goede doelen zullen bijvoorbeeld hun collecteweek niet snel in december willen inhalen. Dat is veel te kort op hun nieuwe week in maart of april 2021.”

Online acties vervangen collectebus

Alle ellende ten spijt maken de goede doelen er het beste van. Het Fonds Gehandicaptensport stampte in anderhalve tijd de online actie ‘Tik 'n euro!’ uit de grond. (Voormalige) topsporters als Suzanne Schulting, Ronald de Boer, Arnold Vanderlyde en Nelli Cooman roepen daarbij op om via de Tikkie-app of website tikeeneuro.nl online een euro te doneren. Ook krijgt het fonds zendtijd op de zenders van Talpa, radiostations Qmusic en Sublime. ,,Niets doen is geen optie”, zegt directeur Boor. ,,Niet te lang stilstaan bij wat niet kan, maar juist wat wel kan. Zo staan sporters met een handicap in het leven, maar wij als fonds ook.”

ZOA was ook creatief en liet collectanten hun netwerk aanboren. ,,We haalden daarmee 200.000 euro op.” De vaste achterban doneerde een zelfde bedrag, waarmee al de helft van het gemiste collecteopbrengst is goed gemaakt. De Hartstichting houdt volgende week ook een grote online actie. Nederlanders krijgen daarvoor een collecteflyer in hun brievenbus.