Druk lijkt even van ketel voor hypotheekrentes

• • Economie

De afgelopen twee weken steeg de hypotheekrente in hoog tempo. Inmiddels lijkt de druk wat van de ketel, mede door de ondergang van de Amerikaanse Silicon Valley Bank (SVB). Dat kan centrale banken voorzichtiger in hun rentebeleid, denken economen.

De hypotheekrentes gingen vorige week voor de vierde week op rij omhoog. De gemiddelde rente voor een tienjaarshypotheek ligt nu ongeveer 0,15 procentpunt hoger dan begin dit jaar, meldt Van Bruggen Adviesgroep maandag. De adviesketen constateert wel dat de rentes nog net iets lager liggen dan het voorlopige hoogtepunt in oktober vorig jaar. Voor een tienjaarshypotheek met NHG is het gemiddelde tarief nu 4,3 procent. Zonder NHG is dat 4,8 procent.

Volgens De Hypotheekshop was de recente sprong van de hypotheekrentes ‘een van de grootste stijgingen sinds 2004’. De keten constateert dat banken hierdoor wel hun rentemarge weer in veilig vaarwater hebben getild. ‘Als deze situatie aanhoudt - stabiliteit is momenteel echter ver te zoeken - dan is de kans groot dat de renteverhogingen de komende weken zullen stoppen’, aldus de Hypotheekshop maandag.

Kapitaalmarkt

De hypotheekrentes volgen met enige vertraging de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt, waar de rentes sinds februari omhoog schoten vanwege de aanhoudend hoge inflatie. Zo liep de rente op een Nederlandse staatslening razendsnel op van 2,3 procent naar 3,1 procent. De laatste dagen gaat het echter weer heel rap omlaag. Maandag was het alweer 2,6 procent.

Oorzaak van die rentedaling is het bankroet van de SVB, die een zwakheid in het bankenstelsel aan het licht bracht. De bank moest, in een vergeefse poging om zichzelf te redden, oude staatsleningen met 1,8 miljard dollar verlies verkopen. Door de reeks renteverhogingen van de Amerikaanse Federal Reserve zijn dergelijke staatsleningen, met vaak lage rentes, fors minder aantrekkelijk geworden.

Economen denken dat centrale banken wel eens voorzichtiger kunnen worden met renteverhogingen in de nabije toekomst, nu blijkt dat dit het kapitaal van banken aantast. Zo verwacht verzekeraar- en vermogensbeheerder AXA geen ‘grote renteverhogingen’ meer van de Federal Reserve, vanwege vrees voor een domino-effect door het omvallen van SVB. In de Amerikaanse media zijn zelfs financiële goeroes die om deze reden een renteverlaging van de Fed voorspellen.

‘Marktrentes volgen wel een veel grilliger patroon dan de gemiddelde hypotheekrentes’, noteert Oscar Noorlag van Van Bruggen Adviesgroep. ‘De marktrentes worden erg beïnvloed door de inflatieverwachtingen die beleggers hebben. Daarbij gaat het dus niet altijd om de actuele inflatie op een bepaald moment, maar vooral om de verwachtingen die beleggers hebben voor de toekomst.’

De Europese Centrale Bank zal donderdag naar verwachting zijn rente wel met 0,5 procent verhogen. Op de kapitaalmarkt wordt vooral uitgekeken naar de toelichting en eventuele uitlatingen over toekomstige verhogingen. Het bankroet van SVB veroorzaakt echter nog steeds schokgolven, ook in Europa. Zo stond het aandeel ING na een zwaar koersverlies vorige week, maandagmiddag nog eens ruim 6 procent lager.