Eén baan is geen baan

Meer dan een half miljoen Nederlanders hebben twee of meer banen. En niet altijd uit financiële noodzaak.

Leerlingen
,,Heb ik dit bord zo goed opgemaakt? En is de saus niet te dik?” Het is woensdag. Joost Brouwer (37) uit Groningen staat achter zijn werkblad in de keuken van de Culinaire Vakschool in Groningen, waar hij lesgeeft.

De leerlingen stormen om de beurt op hem af. Ze moeten bijna examen doen en de opmaak is nog een puntje van kritiek. Lesgeven is niet zijn enige baan. Hij heeft er nog drie. Drie dagen per week begeleidt hij mensen met een licht verstandelijke beperking bij Stichting Trajectum in Appelscha. Tussendoor maakt hij speciale kroketten die bij de biertjes passen van stadsbrouwerij Martinus in Groningen en heeft hij zijn eigen cateringbedrijf.

'Doodongelukkig'
,,Ik word doodongelukkig als ik elke dag hetzelfde doe. Ik heb afwisseling en uitdaging nodig. Zo haal ik meer uit mezelf. In de ene helft van mijn werk stop ik mijn kennis en passie over koken, het andere deel van mijn werk is vooral mentaal belastend. Ik verdien mijn geld met mijn baan in de zorg. Daarom heb ik de luxe om verder alleen opdrachten aan te nemen die ik leuk vind.”

580.000 mensen hebben twee of meer banen en dat aantal groeit, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Een op de drie combineert een baan met het zzp’er-schap. Voormalig TNO-onderzoeker Luc Dorenbosch onderzocht het stapelen van banen. Hij interviewde tientallen multi-jobbers. Gemiddeld gezien geeft 20 procent van de stapelaars aan dat ze een tweede baan hebben om financieel rond te kunnen komen. Een klein deel doet dat om zekerheid van inkomen te houden, om geld te verdienen voor iets extra’s of om op lange termijn aan het werk te blijven. De rest heeft een andere reden.

'Ontdekken waar ze goed in zijn'
Dorenbosch: ,,Steeds meer mensen hebben een extra baan omdat ze zich verder willen ontwikkelen, uitdaging zoeken of meer afwisseling in hun werkweek willen brengen. Ik sprak bijvoorbeeld iemand die naast financial controller ook gewichtsconsulent is. Als controller zie je alleen aan het einde van het jaar resultaat. Als gewichtsconsulent constant. Dat verschil maakt het leuk.”

Volgens Dorenbosch speelt het stapelen van banen bij alle leeftijdsgroepen. ,,Mensen willen op deze manier ontdekken waarin ze goed zijn en het biedt ze meer uitdaging. Ik kan me wel voorstellen dat het bij jongeren veel speelt, omdat zij in de crisis een baan moesten zoeken.”

Lastige situaties
Het hebben van meerdere banen kan tot lastige situaties leiden: ,,Werk en privé gescheiden houden, is al lastig. Werk en werk al helemaal. En collega’s kunnen je wel eens raar aankijken. Ze vinden het niet vreemd als je naar huis gaat, maar wel als je naar je andere werk gaat”, zegt Dorenbosch.

Brouwer ziet niet zo veel problemen. Hij heeft geen kinderen en besteedt met gemak ongeveer 44 uur per week aan zijn banen. ,,Het plannen kan soms lastig zijn. Ik heb weleens een dag dat ik tot drie uur ’s middags op school werk, mijn andere kleren in de auto heb liggen en dan direct door ga naar mijn andere werk. Dat is niet ideaal, maar het hoort erbij.”