Nieuwsanalyse: de opgestapte boerenvoorman Marc Calon is nooit een verbinder geweest
Dat Marc Calon niet op handen werd gedragen door zijn boerenachterban, was bekend. Toch komt het opstappen van de LTO-voorzitter als een verrassing.
Het was voor iedereen een verrassing dat Marc Calon is opgestapt. Foto: Guus Schoonewille
Dolblij was Calon (61) toen hij bijna 3,5 jaar geleden de voorzittershamer van LTO Nederland kon overnemen van de scheidende Albert Jan Maat. Hij zegde er zijn baan als voorzitter van Aedes, de koepel van woningbouwcorporaties, graag voor op. De agrarische sector is zijn grote liefde. Calon woont in de stad Groningen, maar heeft een akkerbouwbedrijf in Zuurdijk nabij Leens.
Lid van de PvdA
Voor de boerenachterban was het wel even slikken. Calon is lid van de PvdA. Hij was jarenlang gedeputeerde en drie keer lijsttrekker voor deze partij in Groningen. Wat had je als bij boer nu bij deze partij te zoeken, zo was gedachte.
Calon had zich echter voor hij in 1995 als Statenlid de politiek inging al ingezet voor het belang van de agrarische sector. Hij werd in 1989 voorzitter van de toenmalige Groninger Maatschappij van Landbouw, de laatste. De organisatie ging samen met de Drentse evenknie op in de Noordelijke Land-en Tuinbouworganisatie, waarvan Calon daarop vice-voorzitter werd.
Tirade tegen de knoeiers in de sector
Calon kreeg als voorman van LTO Nederland het voordeel van de twijfel, maar een verbinder is hij nooit geweest. Dat begon direct in de eerste maanden al met zijn tirade tegen de knoeiers in de sector en zijn pleidooi voor duurzaamheid. Voor die knoeiers moest in de Nederlandse land- en tuinbouw geen plek meer voor zijn. Terwijl boeren juist toe waren aan een boegbeeld dat eens met de vuist op tafel zou slaan en .zou zeggen: duurzaamheid prima, maar nu ook eens betalen.
Wat Calon tot op de vandaag is nagedragen is zijn opstelling in de vermeende kalverfraude. Landbouwminister Carola Schouten maakte in januari 2018 melding van grootschalige kalverfraude. Enkele duizenden boeren zouden zich daaraan bezondigd hebben om om zodoende meer koeien te kunnen melken dan was toegestaan. Calon reageerde in furieus in een uitzending van Nieuwsuur. Wat hem betreft moesten deze boeren geroyeerd worden als lid van LTO. Achteraf vielen de aantallen veel lager uit en was er bovendien veelal geen sprake van bewuste fraude.
Hij wil ze de wind uit de zeilen nemen
Calon wilde van LTO Nederland weer een sterke boerenorganisaties maken. De sectoren kregen meer macht en invloed ten koste van de regio’s. Zo was de voorzitter van de vakgroep Melkveehouderij ook het landelijke boegbeeld voor de melkveehouders en bij andere sectoren idem dito. Het doel was om de boerenvakbonden, zoals NMV (melkveehouders) en NAV (akkerbouw), de wind uit de zeilen te nemen. Die opzet is mislukt. De versplintering is alleen maar toegenomen. Nieuwkomers zijn onder meer Farmers Defence Force en Grondig, de belangenorganisatie voor de grondgebonden.
Calon kreeg ook steeds meer het verwijt onzichtbaar te zijn, maar dat was nu eenmaal de consequentie van de gekozen organisatiestructuur, zo zei hij. ,,Daarom zit niet ik bij de stikstofonderhandelingen tussen het Landbouw Collectief en Schouten, maar onze portefeuillehouder Trienke Elfshof.“ Neemt niet weg dat leden zich ook vertegenwoordigd willen zien door een gezamenlijk boegbeeld in de landelijke media zoals bij voorbeeld Hans de Boer dat doet voor VNO-NCW en Jacco Vonhof voor MKB-Nederland.
Calon heeft een dikke huid
En dan ineens dat toch onverwachte afscheid. Onverwacht, omdat Calon een dikke huid heeft, overtuigd is van zijn gelijk en kritiek juist uitdagend vindt ,,Ik ga niet op voor een nieuwe termijn (die zou eind dit jaar beginnen - red.) en maak per direct ruimte voor mijn opvolger. Met pijn in het hart. Ik heb me de afgelopen 3,5 jaar vol passie ingezet voor de belangen van boeren en tuinders. Helaas moet ik constateren dat er bij een deel van de achterban onvoldoende draagvlak is.”
Waaruit dat gebrek aan draagvlak bestaat, maakt het persbericht niet duidelijk. Calon en andere betrokkenen willen er geen toelichting op geven. Waarschijnlijk is dat Calon karrenvrachten kritiek over zich uitgestort kreeg toen hij een paar weken geleden ineens openlijk het besluit van het Landbouw Collectief bekritiseerde om uit het overleg met Schouten te stappen. Eind vorige week maakte Calon met de regio-voorzitters bekend dat LTO het Collectief ging verlaten, een besluit dat getuige enkele enquêtes betreurd werd door een deel van de LTO-achterban. Die hoeveelheid kritiek is blijkbaar zelfs Calon te veel geworden.
‘Hij had een groot netwerk’
Bestuurslid en akkerbouwer Tineke de Vries van LTO Noord regio Noord betreurt het vertrek van Calon. ,,Hij had een groot netwerk waar we veel aan hebben gehad. Het is vooral aan Calon te danken dat de land- en tuinbouw in deze coronacrisis een steunpakket heeft ontvangen van 650 miljoen euro. Wie hem moet opvolgen? Daar nemen we rustig de tijd voor. Wíj vallen niet om als we een tijdje zonder voorzitter zitten.”
Melkveehouder Broer Roorda uit Grou reageert juist opgetogen. ,,Geloof me of niet, maar gisteren heb ik onze afdelingsvoorzitter laten weten dat als Calon niet vertrekt, ik mijn lidmaatschap opzeg. Ik ben dus op mijn wenken bediend. Hij was geen verbinder, niet de juiste man op de juiste plaats.”
