Werknemers staan op knappen

Alle sectoren
Architecten en bouwvakkers, universitair hoofddocenten en inpakkers: werknemers in alle sectoren zitten volgens het onderzoek meer dan eerdere jaren in de knoop. Een kwart kan de rekeningen niet betalen. Een op de drie zit in de rats over z'n pensioen en vier op de tien vrezen voor hun baan.

Bovendien blijkt dat 60 procent van de werknemers met een vaste baan regelmatig onder hoge tijdsdruk werkt. ,,Je werk goed kunnen doen is een sterk groeiend probleem’’,' zegt Mariëtte Patijn van het FNV-hoofdbestuur. Zij noemt de conclusies van de Gewoongoedwerkmeter.nl. verontrustend. Als coördinator arbeidsvoorwaarden doet de 49-jarige topbestuurder zware onderhandelingen met werkgevers, en is ze bij emotionele stakingen. Ze blijft er meestal vrij kalm onder. Nu niet meer. De FNV-hoofdbestuurder is diep verontwaardigd. ,,De baas verzint steeds nieuwe trucjes om onder die recente regels uit te komen. Met contracten, schimmige uitzendbureaus en zelfs een programma om mensen te ontslaan vlak vóór ze recht hebben op vast werk. Ik zie totale afbraak.’’

Gewoongoedwerkmeter.nl
De Gewoongoedwerkmeter.nl van de FNV meet sinds een paar jaar voortdurend via internet wat werknemers in verschillende sectoren bezighoudt, met tot nu toe 46000 deelnemers.

Zo deden in 2015 deden 9.409 mensen op eigen initiatief mee.

De vakbond gebruikt de gegevens anoniem voor beleidsondersteuning. De onderzoeksmethode is op juistheid gevalideerd door TNO. Marc van Veldhoven is aan de Universiteit van Tilburg hoogleraar Werk, Gezondheid en Welbevinden. Hij vindt de uitkomsten herkenbaar en noemt die ‘een goede weerspiegeling van het soort economie dat we nu zijn’.

Zorgelijk
De salarissen groeien niet hard, en de armoede stijgt. Dat mensen regelmatig een hoge werkdruk ervaren, noemt hij zorgelijk. ,,Een tandje erbij is heel Nederlands. Internationaal gezien zitten we hoog in de overuren en hoog in de werkdruk. We werken intensief. Daar zitten grenzen aan.’’

De hoogleraar wijst op de algemene relatie tussen structureel hoge werkdruk en burn out, hart- en vaatziekten en depressie. ,,Als de werkdruk structureel hoog wordt, is dat ook slecht voor de werkgever en de klant. Het is een dun lijntje tussen ‘lekker druk’ en ongelukken.’’

Begrip
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland hebben begrip voor de zorgen van werknemers. Grote faillissementen in de winkelstraten wakkeren die zorgen alleen maar aan. Ze stellen dat tijdens de crisis ook de lasten voor werknemers enorm zijn verhoogd. ‘Teruggave’ via vijf miljard belastingverlaging is nog maar net begonnen.

De werkgevers wijzen erop dat waar mogelijk lonen stegen en dat ook nu cao’s met meer loon worden afgesloten. De werkgevers verenigd in het AWVN voegen eraan toe dat veel mensen zich onzeker voelen door de crisis. ,,Vertrouwen in de aantrekkende economie is cruciaal.’’