Wat doet een curator bij V&D?

Wie benoemt de curator?

De rechtbank stelt de curator aan zodra een bedrijf op verzoek van schuldeisers of de eigenaar failliet wordt verklaard. Een curator is een ervaren jurist die een speciale opleiding voor deze taak heeft gevolgd. Zijn belangrijkste opdracht is het veiligstellen en verkopen van de boedel, om schuldeisers zo'n hoog mogelijke uitkering te bezorgen.

Daartoe inventariseert hij de schulden, maar hij zal ook klanten dwingen openstaande rekeningen te betalen. De curator bekijkt meteen de toekomstkansen van het bedrijf. Hij hoeft niet altijd te gaan voor de hoogste prijs. Ook niet-materiële zaken mag hij laten meewegen, bijvoorbeeld de belangen voor de werkgelegenheid. De curator krijgt zijn uren vergoed uit de boedel. Bij normale faillissementen is circa €200 een gangbaar uurtarief. Bij complexe zaken, die meer onderzoek vergen, is de vergoeding hoger.

Is de curator meteen de baas?

Een curator neemt in principe alle zeggenschap over van de eigenaar. Vaak vraagt hij meteen het ontslag aan voor al het personeel. Dat geeft de gedupeerde werknemers snel recht op een uitkering. Dit wil niet zeggen dat ze direct naar huis mogen gaan. De curator mag het personeel vragen door te werken. Een draaiend bedrijf, waarbij personeel en kennis in huis blijven, is beter te verkopen dan een stilstaande onderneming. Ten tweede leveren kant-en-klare producten meer geld op voor de schuldeisers dan halfafgemaakte artikelen. Een curator zal een bedrijf direct sluiten als er geen enkel zicht is op een gezonde doorstart.

Hoe belangrijk is boekenonderzoek?

Een belangrijke taak van een curator is het onderzoek naar de oorzaak van het bankroet. Gefailleerden zoeken in de praktijk de schuld veelal buiten zichzelf, bijvoorbeeld de algehele malaise in de sector of de crisis, die te lang heeft geduurd. Onderzoek van de administratie leert soms dat ondernemers jaren hebben aangemodderd, bijvoorbeeld door gebrek aan ondernemerskennis of aan inkomsten, ziekte, ruzies of scheiding.

Daarnaast zijn er zakenlieden die op te grote voet hebben geleefd en door grepen in de kas de financiële positie van de onderneming ernstig hebben verzwakt. Verder controleert de curator of er niet kort voor het bankroet gezonde bedrijfsonderdelen naar andere bv's zijn overgeheveld, een bedrijf met opzet met schulden is opgezadeld, of goederen uit het bedrijf zijn verduisterd of te goedkoop zijn verkocht. Zo nodig draait hij ter wille van de schuldeisers oneerlijke transacties terug.

En verder?

Bij een vermoeden van ernstige fraude of het ontrekken van goederen aan de boedel – paulianeus handelen heet dat – kan een ondernemer op twee manieren worden aangepakt. Zo kan de curator de verantwoordelijke bestuurder privé financieel aansprakelijk stellen.

In ernstige gevallen van fraude kan het Openbaar Ministerie tot vervolging overgaan. Het aantal aangiftes bij justitie is echter laag. Zo zouden curatoren vaak afzien van diepgravend onderzoek als er geen geld in de boedel zit waaruit hij zijn gemaakte uren vergoed krijgt. Om dit probleem te omzeilen, kunnen curatoren bij de overheid een bijdrage aanvragen voor nader onderzoek.

Beslist de curator alles alleen?

De curator moet voor elke belangrijke stap instemming vragen van de rechter-commissaris, een rechter die namens de rechtbank toezicht houdt op de afwikkeling van de zaak. De curator beschrijft zijn bevindingen en maatregelen op gezette tijden in een openbaar verslag, dat via internet is te raadplegen. Sommige verslagen lezen als een thriller.

In de meeste gevallen is de economische malaise echt de reden van het faillissement. De crisis heeft gewoon te lang geduurd, de spaarcenten zijn op, en steeds meer rekeningen blijven onbetaald. Waar mogelijk zoekt de curator een koper die het bedrijf voortzet. Bijvoorbeeld door het management, een concurrent of investeerders. Behoud van werkgelegenheid speelt een belangrijke rol. Het vergt vaak intensief overleg met de bank, waaraan vaak de panden, machines en voorraden zijn verpand.

In het geval van V&D speelt een besluit van een eerdere aandeelhouder de keten nu parten. Die aandeelhouder verkocht voor het gewin op korte termijn het vastgoed. Dit aspect zit een snelle doorstart van de bestaande winkelketen onder een nieuwe eigenaar dwars.

Moeten de vastgoedeigenaren weer in zee met een keten die net een fikse huurverlaging heeft afgedwongen? Kunnen ze niet beter in zee met een nieuwe kandidaat die de waarde van hun vastgoed verhoogt? En durft de bank een doorstart te financieren van een keten zonder vastgoed als onderpand? Een moeilijk spel voor curatoren, die in de eerste plaats de schuldeisers terwille moet zijn maar uit sociaal oogpunt graag zoveel mogelijk banen zou willen redden.

De curatoren van V&D, Kees van der Meent en Hanneke De Coninck-Smolders, hebben een moeilijke taak omdat het vastgoed van de winkelketen niet tot de boedel behoort.

Lees hier meer over de V&D:

- ‘V&D maakt nog kans in kleine steden'
- Tien uur en V&D is dicht
- 'Warenhuizen V&D blijven nog weken dicht'
- Curatoren V&D: uitstel onderhandelingen doorstart