Klimaatactiviste Toos (22) uit Groningen is een van de duizenden betogers in Den Haag: 'Beter een imperfecte idealist dan een narcistische zak'

Groningse rebellen in Den Haag: links Toos, rechts (met spandoek) Amanda.

Groningse rebellen in Den Haag: links Toos, rechts (met spandoek) Amanda. Foto: Harmen de Jong

Vroeg opstaan op je vrije zaterdag om de A12 te bezetten. Een groep Groningers pakte de trein naar Den Haag, om te strijden voor het klimaat. Waterkanonnen hadden ze niet verwacht. ,,Ik wil dat de politie me als een prinses wegdraagt van de snelweg.”

Ze heeft een oud skipak van haar moeder aangetrokken. Want de snelweg blokkeren in de kou, dat moet geen pretje zijn, bedacht Toos (22) uit Groningen. Ze had niet op zon gerekend en heeft het al gauw bloedheet in de trein die door een witte wereld naar Den Haag rijdt. Ze is samen met 7 klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) om 8.18 uur opgestapt op het Hoofdstation van Groningen.

Ezra (19) heeft er dan al een reis op zitten: vanuit Westerlee fietste hij naar Scheemda, pakte daar de trein naar Groningen waar hij net op tijd arriveert. Hij is blij gelijkgestemden om zich heen te vinden die net als hij de noodzaak voelen om in elk geval iets te doen voor het klimaat.

Langharig werkschuw tuig

De groep bestaat verder uit Maria (57), Mieke (64), Carolien (21), Amanda (30) en Ruben (21). En ja, ze weten hoe klimaatactivisten van XR geregeld worden weggezet: als langharig werkschuw tuig, inconsequent bovendien, want ze vervuilen zelf het milieu ook. Toos zucht. Ze kan het commentaar dromen. Ze zegt: ,,Beter een imperfecte idealist dan een narcistische zak.’’

Ze heeft net de Wageningen Universiteit afgerond, waar ze bosbouw en natuurbescherming studeerde. ,,Natuurbescherming is het belangrijkste. We kunnen wel technologische oplossingen verzinnen, maar die hebben geen zin als er geen natuur meer is. Het gaat erom ecosystemen te herstellen.’’

Op Insta zag ik drie vrouwen in soepjurken

Ze sloot zich in Wageningen aan bij XR en was er omringd door jonge mensen. Nogal een verschil met XR in Groningen, merkte ze toen ze daar na haar afstuderen terugkeerde. ,,Ik zag op Insta drie vrouwen in soepjurken. Geen probleem natuurlijk, maar een paar leeftijdsgenoten zou fijn zijn.’’

Ze werd op haar wenken bediend, want met de arrestatie van 700 snelwegbezetters van XR eind januari, groeide de belangstelling voor de beweging, ook in Groningen en ook onder jongeren. De blokkade van de A12 in Den Haag is een terugkerende actie om de regering ertoe te bewegen te stoppen met de miljarden euro’s subsidie voor de fossiele industrie.

‘Ik voel me geen activist maar mens’

,,De vergelijking met een brand wordt vaak gemaakt’’, zegt Mieke. ,,Nederland blust die brand met een emmer water en met drie emmers olie.’’ Dat baart haar zorgen, zegt ze. Hetzelfde geldt voor Amanda. ,,Ik heb af en toe slapeloze nachten vanwege mijn zorgen om de toekomst van de aarde’’, zegt ze. ,,De acties op de A12 zijn superconcreet. Ik voel me geen activist, ik voel me gewoon een mens die zich zorgen maakt.’’ Ook Carolien is blij iets te kunnen doen met haar zorgen. ,,Ik wil dat de politie me van de snelweg draagt als een prinses’’, zegt ze, theatraal en vastberaden tegelijk.

XR Groningen stapt over in Amersfoort waar een groep boerenactivisten op klompen is gearriveerd. Zij gaan ook naar Den Haag om met actievoerders van Farmers Defence Force en Samen voor Nederland hun stem te laten horen en zien toespraken van Geert Wilders en Thierry Baudet tegemoet.

Het verschil in demonstranten is zichtbaar. De ene groep draagt omgekeerde vlaggen, de andere groep heeft zelfgemaakte spandoeken bij zich.

Ezra: ‘Ik blijf zo lang mogelijk’

Het contrast is ook zichtbaar op de A12 waar enkele duizenden mensen zich verzamelen. Ze zien zich geconfronteerd met waterkanonnen van de politie, terwijl zij bellen blazen, stil zijn of een protestlied inzetten. De confrontatie blijft uit, geweldloosheid is het adagium van XR. Tijdens het uren durende protest - wachten, zitten, kletsen, kijken - zijn er toespraken van angstige burgers, van biologische boeren, van wetenschappers. ,,We staan hier in een stad met meer geschiedenis dan toekomst, want de overheid negeert de wetenschap.’’

Iemand van XR scandeert door een megafoon: ,,Een waterkanon? Dat is bluf, dat is intimidatie!’’ De demonstranten herhalen zijn woorden.

Vijf uur lang blijft het bij bluffen. Dan is de politie het zat. Ze verzoekt de demonstranten nogmaals om te vertrekken en zet dan de waterkanonnen in. Carolien en Ezra zijn niet van plan zich door een beetje water te laten verjagen. ,,Ik blijf zo lang mogelijk’’, heeft Ezra steeds gezegd.

‘De volgende keer ben ik beter voorbereid’

Heldhaftig laten de twee de waterkanonnen over zich heen komen. Doorweekt laten ze zich oppakken door de politie, worden afgevoerd in een busje naar het politiebureau, om tegen acht uur koud en moe op vrije voeten te komen. Daar wachten mederebellen van XR, die zorgen voor warmte in de vorm van een maaltijd, thee, een luisterend oor. Voor droge kleding ook en een logeerplek.

Of dit het ze waard is? ,,Ja, natuurlijk’’, zegt Carolien, al is ze maar half weggedragen door de politie. Ze kijkt uit naar de volgende snelwegblokkade. ,,Dan ben ik beter voorbereid.’’