Groningen schrikt: Gerrit Krolbrug blijft tot eind dit jaar dicht. Stad wil dat minister ingrijpt
De Gerrit Krolbrug nadat deze kapotgevaren werd. Foto: DVHN
Rijkswaterstaat heeft de opening van de beloofde tijdelijke noodbrug bij de Gerrit Krolbrug in Groningen, die in mei 2021 is stukgevaren, verschoven van rond de zomer naar het eind van het jaar. De dienst laat bovendien weten dat de procedure voor de nieuwe definitieve brug, die eind 2026 klaar zou zijn, zeker een en mogelijk drie jaar is vertraagd.
Fiets aan de hand
De Gerrit Krolbrug, waar dagelijks bijna 20.000 fietsers overheen reden, is sinds een aanvaring op 15 mei 2021 ontoegankelijk voor een grote groep mensen, onder wie bestuurders van bakfietsen, andere zware twee- en driewielers, kinderwagens, rollators, scootmobielen, fietsen met aanhangwagentjes, rolstoelen en fietsers en voetgangers voor wie de trappen te hoog zijn.
Het gros van de voetgangers en fietsers beklimt de trappen noodgedwongen met de fiets aan de hand. Daar hebben de meeste mensen na ruim twee jaar meer dan genoeg van. De hoge vaste voetbruggen zijn alleen bedoeld voor mensen die snel naar de overkant willen als de gewone brug open staat. Voor auto’s en langzaam verkeer naar bedrijventerrein Ulgersmaborg (Ulgersmaweg) is de hellingbaan geen oplossing. Zij moeten sowieso nog jaren wachten op de nieuwe definitieve brug.
Onacceptabel
Volgens B en W van Groningen is dat onacceptabel voor zo’n belangrijke brug en zo urgent dat minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat, VVD) zich persoonlijk met de kwestie moet bemoeien. Hij krijgt een uitnodiging om een kijkje te nemen bij het Van Starkenborghkanaal. De brug ligt midden in de stad maar is van Rijkswaterstaat.
Groningen rekent erop dat Harbers, als hij de situatie zelf ziet, snel tot het besef komt dat er meer haast is geboden. Hij moet er in elk geval voor zorgen dat de vertraging niet nog verder oploopt. Die kans zit erin vanwege de stikstofproblematiek, de invoering van de Omgevingswet, het risico van bezwaarprocedures en mogelijke prijsstijgingen.
Onbegrip
Terwijl half Groningen vol onbegrip over alle vertragingen wacht op een noodbrug voor fietsers, vindt wethouder Philip Broeksma van Verkeer (GroenLinks) dat Harbers duidelijk moet maken dat hij de verbinding wèl serieus neemt.
,,Dat kan door het belang van de brug te erkennen en betrokkenheid te tonen’’, zegt Broeksma. ,,Hij moet alvast stikstofberekeningen laten maken om mogelijk nieuwe vertraging te voorkomen, duidelijkheid scheppen over een volwaardige fietsverbinding en de ontwikkelingen snel, open en eerlijk met gebruikers delen. Transparantie is van groot belang om het broze draagvlak te behouden.’’
Hellingbaan
Veel omwonenden en gebruikers snappen er niks van dat het Rijkswaterstaat steeds maar niet lukt om haar eigen plan voor een noodbrug van steigermateriaal te realiseren. Daar is alleen een fietspad-brede hellingbaan voor nodig. Voor de overspanning van het water wordt een van de bestaande voetgangersbruggen gebruikt.
In de brief aan Harbers staat dat er sinds de aanvaring niets is gedaan om de lokale bereikbaarheid voor fietsers, voetgangers en minder mobiele mensen ook maar enigszins te verbeteren. Net als vorig jaar gaat Rijkswaterstaat er net als vorig jaar weer vanuit dat er ‘voor de kerst’ (nu die van 2023) een hellingbaan komt. Dan kunnen (bak)fietsen, kinderwagens en scootmobilisten ook weer over de brug.
De bouw is nu drie keer uitgesteld: de geplande constructie bleek vorig jaar niet veilig genoeg, begin dit jaar bleek de bodem aan de stadskant te zacht en de bouw kan voor komende zomer niet doorgaan omdat onderzoek heeft uitgewezen dat de damwanden langs de oever te kort zijn. Ze kunnen het gewicht van de steigerconstructie niet dragen.
Volgens Broeksma is inmiddels duidelijk dat er geen acuut gevaar is voor de omgeving. ,,Maar we zijn wel bezorgd wat er nog meer achter weg komt en over welke lengte het probleem zich voordoet. Rijkwaterstaat voert meer onderzoek uit om tot een volledige conclusie over eventuele maatregelen te komen. ‘’
Hellingbaan wordt gedraaid
Na kerst 2022 en voorjaar 2023 haalt Rijkswaterstaat ook de deadline voor de zomeropening van de hellingbaan van steigermateriaal niet. Daardoor moeten fietsers waarschijnlijk ook (bijna) de rest van het jaar met de fiets aan de hand over de voetgangersbrug klimmen.
Nadat eerst de constructie elf niet veilig bleek en later de bodem te zacht was, kwam Rijkswaterstaat nu tot ontdekking dat de damwanden langs de zuidelijke oever niet diep genoeg in de grond zitten. De hellingbaan wordt een kwartslag gedraaid en komt nu op het brughoofd op de Korreweg te staan. Die ondergrond is wel veilig, maar daar moet eerst een tekening voor worden gemaakt een planprocedure voor worden doorlopen.
Definitieve brug
Ondertussen schiet de planprocedure voor de nieuwe definitieve brug, die in 2019 van start ging, ook niet op. ,,Het is moeilijk te begrijpen dat het misschien wel tien jaar duurt voordat de nieuwe brug er ligt, maar de aanvaring maakt de situatie extra zuur. Door het ongeluk is de bereikbaarheid van een compleet stadsdeel verslechterd voor onder meer scholieren, agrarisch verkeer en lokaal autoverkeer. Dat schaadt het vertrouwen in bestuur en politiek’’, aldus de brief.
Broeksma zegt dat hij en burgemeester Koen Schuiling (VVD) eerder ook al bij de minister hebben aandrongen op tempo. Volgens de wethouder ligt er inmiddels een alternatieve tekening voor een veilige steigerbaan (niet meer parallel langs het water, maar op het voormalige brughoofd aan de Korreweg-kant) en doet Rijkswaterstaat er nu alles aan om de hellingbaan zo snel mogelijk te realiseren.
,,Als de constructietekeningen klaar zijn, kan het snel gaan. Want er is al een aannemer. Die gaat het steigermateriaal dat hij al had aangeschaft, ook voor de nieuwe helling gebruiken’’, aldus Broeksma.
