Kunst van oma Turi hing overal

'Alles ging mee'

Turi Braaksma (28) uit Groningen weet niet beter of de kunst hoort bij het leven. Haar ouderlijk huis hing vol met schilderijen van haar oma, Turi Braaksma-van Heerikhuizen. Vluchtelingen, Moeder en kind, Gezicht op Dorkwerd, Kwelder aan het Wad.

Haar ouders namen hun beide dochters al jong mee naar tentoonstellingen en stimuleerden hen ook om zelf te tekenen en te musiceren. ,,Maar zo voelde het niet’’, herinnert Turi zich. ,,De spullen waren er gewoon, en als we op vakantie gingen, ging alles mee.’’

Voorbeeld

Haar vader Jankees Braaksma (66), zelf musicus: ,,Als jij meedeed met straattekenen, wisten de andere kinderen al dat zij kansloos waren.’’

Turi speelde ook piano, maar koos voor de beeldende kunst en schreef zich in bij de kunstacademie Minerva. Daarmee volgde ze het voorbeeld van haar oma, die overleed toen zij bijna tien jaar oud was.

Doorschilderen

Turi van Heerikhuizen werd in 1912 geboren in Londen, waar haar vader huisonderwijzer bij een Britse familie was. Vijf jaar later keerde het gezin terug naar Nederland, om uiteindelijk in Heemstede te belanden. Turi, die eigenlijk Suus heette, trouwde op haar achttiende met Henni Braaksma, met wie ze vier kinderen kreeg.

In 1953 verhuisde het gezin vanwege de carrière van Henni naar Assen. Dat betekende dat Turi, die al van jongsaf aan tekende en schilderde, haar opleiding aan de Amsterdamse Rijksacademie moest afbreken. Zij tekende en schilderde echter wel door, werd lid van het Drents Schildersgenootschap en in 1963 ook van de Groningse kunstenaarsvereniging De Ploeg.

Expositie

Van exposeren hield zijn moeder niet, maar de expositie in Museum Wierdenland in Ezinge een idee van haar dochter Francine Turiane zou zij prachtig gevonden hebben, denkt Jankees.

Een kunstenaarsfamilie, verbonden met Middag-Humsterland en de Groninger Kunstkring De Ploeg luidt de volledige naam, en er hangt behalve werk van Turi zelf ook kunst van drie van haar kleindochters en een nichtje die allen professioneel kunstenaar zijn geworden.

Schilderijen van naamgenoot Turi uit Groningen, knipkunst van Maartje Jacquet uit Amsterdam, drukwerk en stempels van Gertie Jacquet uit Amsterdam en schetsen en illustraties van Femke van Heerikhuizen, eveneens uit Amsterdam.

Gezamenlijk hebben zij de expositie ingericht en dat was een feest, vertelt Turi. ,,Ik kende hen eigenlijk niet, maar toen we elkaar ontmoetten, was het gelijk goed. Deze tentoonstelling heeft ervoor gezorgd dat er weer een band met de familie is. En het grappige is dat iedereen heel eigen werk maakt, maar dat het toch één geheel is geworden.’’

Bijdragen

Rond de expositie, die al sinds eind januari loopt, hebben ook enkele andere kunstzinnige leden van de familie een bijdrage geleverd. Jankees gaf samen met sopraan Marian van der Heide een concert met middeleeuwse muziek; Turi’s zus Mijke, die singer-songwriter is, zong tijdens de opening.

Zowel de Braaksma’s, afkomstig uit de regio Aduard/Den Ham, als de Van Heerikhuizens oorspronkelijk zigeuners waren echte onderwijzersfamilies geworden, waar aandacht voor muziek, literatuur en kunst vanzelfsprekend was. ,,Maar nu lijkt het erop dat de onderwijzers langzaamaan plaatsmaken voor kunstenaars en musici’’, zegt Jankees.