CDA-fractievoorzitter Robert de Wit kreeg woensdag brede bijval in de Groninger Staten op zijn voorstel voor een noodkreet richting kabinet en Kamer. Hij legt zijn collega’s volgende week een definitieve brandbrief ter goedkeuring voor, maar voor de meeste fracties kan de tekst niet scherp genoeg zijn.

‘Volstrekt onacceptabel’, ‘mensonterend’ en ‘om je kapot te schamen’: de kritiek op Den Haag was niet van de lucht, toen De Wit zijn collega’s vroeg ruimte op de agenda voor komende woensdag te reserveren voor een brief op poten.

Woede over dreigende herhaling van vorige zomer: mogelijk toch weer buitenslapers

Voor de provinciepolitiek was het vorig jaar zomer al een schande dat asielzoekers op het gras moesten slapen voor de overvolle asielopvang in Ter Apel. Dat staatssecretaris Eric van der Burg een jaar later opnieuw rekening houdt met buitenslapers vanaf volgende maand stemt tot politieke woede.

De boosheid wordt nog eens aangewakkerd door de recente reeks van ernstige incidenten. Vooral een groep van 100 tot 200 asielzoekers die feitelijk geen kans maken op een verblijfsstatus omdat ze uit veilige landen komen, bezorgen de bevolking veel overlast. Ter Apelers klagen over bedreiging, intimidatie en (winkel)diefstallen en de politie draait overuren.

,,Groningen is het afvoerputje van het asielsysteem geworden’’, stelt BBB-Statenlid Bas Wiegmans. In de Staten verschillen de meningen of het Rijk nu wordt overvallen door de aantrekkende instroom óf het zelf uit de hand heeft laten lopen door niets te doen, maar over één ding is iedereen het eens: Ter Apel mag er niet langer alleen voor blijven staan.

Ter Apel krijgt strenger regime voor overlastgevers: procesbeschikbaarheidslocatie

Twee lichtpuntjes waren daarover woensdag te melden. Volgens Wiegmans krijgt Ter Apel al op 6 juni een zogeheten Procesbeschikbaarheidslocatie of PBL. Daar worden overlastgevers onder verscherpt toezicht opgevangen, met strenge controles op de kamers en de verplichting om zich continu beschikbaar te houden voor hun asielprocedure.

Daardoor zwermen veiligelanders naar verwachting niet meer uit over Ter Apel of de verdere regio. De gemeente Westerwolde, die zwaar inzet op de komst van de PBL, hoopt volgens Wiegmans binnen twee tot drie weken van de overlast te zijn verlost. Wie toch crimineel of agressief gedrag vertoont, wordt overgeplaatst naar strengere toezichtlocaties elders.

Ook PvdA-fractievoorzitter Pascal Roemers is optimistisch. De komst van de PBL is volgens hem goed voor Ter Apel en voor de bewoners van het asielcentrum. ,,Er komt sneller duidelijkheid en asielzoekers zijn overdag meer inhoudelijk bezig met hun procedure.’‘

Verlenging noodopvang op TT Circuit Assen geeft Ter Apel ‘drukventiel’

Positief is Roemers bovendien over de woensdag aangekondigde verlenging van de noodopvang op het TT Circuit in Assen tot 1 oktober. Dat biedt volgens hem een ‘drukventiel’ voor Ter Apel, dat 1980 bewoners inmiddels nog maar 20 plekken onder zijn maximumcapaciteit zit.

Toch blijven zulke tijdelijke maatregelen een kwestie van ,,pleisters plakken’’, vindt Inge-Astrid van Dijk, woordvoerder van de Partij voor de Dieren. ,,En het lijkt erop dat de verbanddoos in Ter Apel blijft staan. Maar een etterende wond verhelp je niet met pleisters. Het Rijk is verantwoordelijk voor solide en humaan opvangbeleid.’’

Om de pijn in Ter Apel echt te verlichten moet de zogeheten Spreidingswet zo snel mogelijk worden ingevoerd, stelt gedeputeerde Tjeerd van Dekken. Maar de invoering daarvan laat na verzet in de Kamer nog zeker tot 2024 op zich wachten.

‘Groningen doet met 3500 plekken het maximale, nu is rest van land aan zet’

,,Die wet is hartstikke noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de opvang op een eerlijke manier wordt verdeeld over andere provincies en gemeenten’’, betoogt Van Dekken. De Groninger gemeenten leveren met 3500 opvangplekken al een maximale inspanning, betoogt hij. ,,Ik snap heus dat er elders weerstand is tegen de opvang van groepjes die voor overlast zorgen. Maar we hebben we met z’n allen wel solidair te zijn in dit land.’’