,,Dat is een gewetensvraag’’, zegt Eikenaar. ,,Ik kan daar geen antwoord op geven. Ik hoop vooral dat er linksom of rechtsom een regeling komt voor studenten. Daar doen we hard ons best voor, daar duwen we hard op bij de minister, maar ik zie nog geen enkele beweging.’’

Energietoeslag voor alle studenten?

Vorig jaar stelde minister Carola Schouten (Armoedebeleid) geld beschikbaar voor mensen die in de knel kwamen door de gestegen energielasten. Dat geld zou worden uitgekeerd via gemeenten. En studenten werden uitgesloten van de regeling. Iets wat later ook de Vereniging Nederlandse Gemeenten adviseerde. Want als alle studenten in een studentenhuis 1300 euro toeslag zouden krijgen, zou veel meer geld worden uitgekeerd dan nodig om de rekeningen te betalen.

Een overheidsargument dat de advocaat van de gemeente Groningen onlangs in net iets andere woorden voorlegde aan de rechtbank: ‘Om te voorkomen dat miljoenen gemeenschapsgeld gaan naar studenten die ervan op wintersport gaan’ komen studenten niet voor de energietoeslag in aanmerking.

Wintersportuitspraak ‘pijnlijk’, ‘gênant’ en ‘niet nodig’

Een uitspraak die ‘niet nodig’ was, zei wethouder Eikenaar woensdagmiddag in een reactie op vragen van Student en Stad en Partij voor het Noorden. En dat hij het ‘niet nodig’ vond, mocht gerust als excuses worden opgevat, verduidelijkte hij. Mirte Goodijk (Student en Stad) noemde de uitspraak- van de advocaat ‘gênant’, Leendert van der Laan (PvhN) vond hem ‘pijnlijk’.

Feit blijft dat de rechter over een aantal weken uitspraak gaat doen in een aantal zaken, door studenten in Groningen aangespannen tegen de gemeente. Omdat de gemeente de energietoeslag uitbetalende overheid is en niet het rijk. En dus voor studenten dus ook de overheid die niet wil betalen.

‘Een politiek en juridisch moeras’

Eikenaar: ,,Je wordt in een juridisch en politiek moeras getrokken waar je ongelukkig van wordt. Je moet het opnemen tegen je inwoners. Dat is de consequentie van het feit dat het rijk de zaken niet op orde heeft.’’

In die rechtszaken baseert de gemeente zich volledig, en tot ver achter de komma, op de argumenten van de rijksoverheid. Niet zonder reden, legde Eikenaar woensdagmiddag nog eens uit. ,,Op het moment dat wij die rechtszaak verliezen, kunnen we naar het ministerie en zeggen: u heeft deze regeling zo gemaakt, wij hebben het precies zo uitgevoerd, maar dat heeft geen stand gehouden bij de rechter.’’

Minister Schouten liet onlangs weten uitspraken die rechters tot nu toe hebben gedaan over de misgelopen energietoeslag voor studenten mee te wegen bij het maken van een wetsvoorstel voor een energietoeslag over 2023, dat nog naar de Tweede Kamer moet.

Geld en ambtenaren tekort om de toeslag voor te schieten

Eerst de toeslag voor studenten zelf ophoesten en de onenigheid met het ministerie achter de schermen uitvechten, wil Eikenaar niet, omdat hij voor het uitvoeren van een dergelijke klus eenentwintig ambtenaren tekort komt en vele miljoenen euro’s. Zijn politieke verhaal blijft dat het rijk over de brug moet komen. Hij wil niet zeggen of de gemeente in beroep gaat, mochten de rechtszaken worden verloren.