't Zandt treurt om moderne nieuwbouw naast oude kerk

Er rust geen zege op de Hoofdstraat 51 in het hart van ’t Zandt. Tot vorig jaar stond op die plek een beschadigde, maar sfeervolle woning. Het huis uit 1907 had flink te lijden onder de aardbevingen. In 2015 kocht de NAM het van de eigenaar.

Toen het pand februari 2018 gesloopt dreigde te worden, kwamen bezorgde dorpelingen in het geweer. Ze wisten de afbraak te vertragen, maar niet te verhinderen. Het gebouw was volgens de Lopster wethouder Pier Prins (CDA) niet ‘karakteristiek’.

Presentatie in bomvol dorpshuis

In maart 2017 presenteerde Woongroep Marenland in een bomvol dorpshuis in ’t Zandt drie verschillende plannen voor nieuwbouw op de twee kavels aan de Hoofdstraat 49 en 51. Begin 2018 vroeg de gemeente bewoners ‘mee te denken’ over ontwikkelingen in het dorp. Die klankbordgroep kwam vervolgens acht keer bij elkaar en sprak over allerlei onderwerpen. De tekeningen voor de nieuwe woningen werden aan de groep gepresenteerd als voldongen feit.

In juli vorig jaar werd ’t Zandt weer opgetrommeld voor een informatieavond. Daar bleek tot verbijstering van velen dat bijna een derde van het dorp op de nominatie staat voor sloop en vervangende nieuwbouw. Ook liet Marenland bij die gelegenheid weten dat het bouwplan voor de Hoofdstraat vrijwel gereed was. Twee blokjes van drie moderne huurwoningen. Aardbevingsbestendig, gasloos en energiezuinig.

Omwonenden waren van te voren op de hoogte gebracht door de gemeente, met het verzoek niets over de plannen te zeggen. Vragen die zij stelden, werden nooit beantwoord.

Kavels bouwrijp gemaakt

Beide kavels zijn in opdracht van Loppersum gesaneerd en bouwrijp gemaakt. De grond wordt door de gemeente tegen een ‘sociale koopsom’ overgedragen aan Marenland. Binnenkort komen de funderingen voor de woonblokken.

Jolanda Jager van de klankbordgroep is een van de vier inwoners van ’t Zandt die een bezwaarschrift heeft ingediend tegen het bouwplan. Ze kreeg eind maart te horen dat er door de bezwarencommissie geen hoorzitting wordt gehouden, in verband met de coronacrisis. ,,Er worden huizen gebouwd die afbreuk doen aan de rest van de bebouwing op die bijzondere plek. Dat is ontzettend jammer’’, zegt Jager. Kunststofkozijnen vlak naast een kerk uit de dertiende eeuw vindt ze geen goed idee.

Bovendien, aldus Jager, is er veel aan te merken op de manier waarop het dorp bij het bouwplan is betrokken. ,,Marenland heeft alleen met de huurders gepraat. En een dorp is meer dan alleen huurders, een dorp is alle inwoners.’’

'Mooiste plekje 't Zandt verknoeid'

Drewes Wildeman, van Landgoed De Camping in ’t Zandt, zegt het nog iets scherper: ,,Het mooiste plekje in ’t Zandt wordt verknoeid. Ze zetten dertien-in-een-dozijn-huizen op deze unieke locatie. Doodzonde, dergelijke huizen passen daar helemaal niet. Het dorp is voor meer dan een miljoen op de schop gegaan om wegen en dergelijke te verbeteren. Maar voor het bouwen van iets moois op zo’n plek is kennelijk geen geld. Wat een verschrikkelijk gebrek aan visie.’’

Raadslid Geert-Jan Reinders van Lokaal Belang Eemsdelta snapt de kritiek. ,,Het is jammer dat dit soort nieuwbouw verrijst op zo’n beeldbepalende plek met deze prachtige oude gebouwen.’’

Reinders wil de zaak aankaarten in de gemeenteraad. ,,Zandtsters verdienen een kans. Ik vind dat de gemeente hiernaar moet kijken.’’

Wethouder Prins van ruimtelijke ordening is niet bereikbaar voor commentaar.

Omgevingsvergunning

Bij Woongroep Marenland erkent woordvoerder Esmee Dekker dat er kritiek is op de nieuwbouw. Maar van het stilleggen van de bouw is geen sprake. ,,We weten dat een aantal bewoners niet tevreden is over het proces en het ontwerp van de woningen. Ze hebben bezwaar gemaakt toen het plan werd gepubliceerd. Hun bezwaren worden behandeld door de gemeente Loppersum.’’

Inmiddels heeft Marenland echter een omgevingsvergunning van de gemeente gekregen, zegt Dekker. ,,Het plan is ook getoetst door welstandsorganisatie Libau. Die heeft gekeken of de nieuwbouw aansluit bij de omgeving. Daarom gaan we door met het bouwen, zodat onze huurders straks in een aardbevingsbestendig huis wonen.’’