Hogere opkomst in het Noorden is een stevig signaal, maar maak nu geen karikatuur van de 'boze boer' | DVHN commentaar

Meer stemmen dan de vorige keer. Foto: Lex van Lieshout
Tweederde tot driekwart van de volwassen Drenten en Groningers nam de moeite om een stemlokaal in de buurt te bezoeken. Dat is meer dan vier jaar geleden en veel meer dan een jaar terug bij lokale verkiezingen.
Meer mensen hadden blijkbaar het gevoel dat er iets op het spel stond. In de hoop dat hun stem gehoord werd door de beslissers in provincie en land. Misschien zelfs met de gedachte bij te dragen aan verandering.
Onbekwame bestuurders
Uit eerste kiezersonderzoek blijkt dat de feitelijke stem op provinciale politici voor de meeste kiezers een opgestoken vinger was naar Den Haag. In 14 procent van de gevallen een duim aan Rutte en de zijnen, voor 46 procent van kiezers juist een middelvinger in diezelfde richting.
Onderzoekers stellen dat de scherpe verhoudingen over stikstof, immigratie en klimaat de betrokkenheid hebben vergroot. Tegenstanders van het kabinet noemen de onbekwaamheid van bestuurders als belangrijkste motivatie om dit keer te stemmen.
Grote winnaar BBB lijkt electoraal geoogst te hebben wat gevestigde partijen in alle uithoeken van het land jarenlang zaaiden. Die konden op hun beurt het tij deze campagne niet keren. Niet met opgeklopte linkse wolken, niet met grappen en grollen in een voetbaltalkshow.
Boeren, burgers, buitenlui
Het zal de komende tijd veel gaan over potentiële LPF-toestanden bij de BBB. Concurrerende politici en opiniemakers zullen het uit elkaar spatten van de gigantische provinciale fracties aankondigen. Die groeipijnen zullen er zonder twijfel komen.
Maar in Drenthe en Groningen kan ook zomaar een stevig stel boeren, burgers en buitenlui de provinciehuizen bestormen die de belofte aan tienduizenden Noorderlingen wel kunnen inlossen. Resultaten uit het verleden zeggen ook in de politiek niet alles over de toekomst.
Er zijn heel andere LPF-toestanden te vrezen. Na de Fortuyn-revolte werd de te lang niet gehoorde ‘boze blanke man’ tot karikatuur gemaakt. Net zoals dat een te bekrompen beeld van de samenleving gaf, is de visie van de ‘boze boer’ van dienst niet zaligmakend. Politici die nu plichtmatig het ‘vergeten platteland’ induiken bewijzen de democratie geen dienst.
Stad en land
Wie de opkomst bij de volgende stembusgang weer een zwieper omhoog wil geven, doet er goed om buiten de eigen paden te treden. Meer mensen hebben woensdag duidelijk gemaakt: ‘ik ben er ook nog en ik heb ook iets te zeggen over mijn omgeving en omstandigheden.’
Ze wonen van Delfzijl tot De Wolden. In een stadse flat of op een plattelandse boerderij. Ze stemden op BBB of op die andere winnaar: Partij voor de Dieren. Of bleven ook dit keer thuis.