Verzetten naar 22 uur heeft geen zin. Schaf de avondklok af en voorkom dat nog meer jongeren aan de drugs gaan | Opinie

Geachte (demissionair) minister-president Rutte / Beste Mark,

We leren onze studenten onderzoek te doen zodat ze kunnen onderbouwen waarom bepaalde keuzes, bijvoorbeeld in beleid, te rechtvaardigen zijn. U heeft een pakket aan maatregelen genomen om samen, met elkaar, het Covid-19 virus te beteugelen.

Onderbouwd met harde cijfers

Een van de maatregelen betreft de avondklok, die tot doel heeft samenkomsten van grotere groepen, met name jongeren, te voorkomen. Alle maatregelen worden steeds onderbouwd met harde cijfers: het reproductiegetal, de opnamecijfers, het aantal mensen op de ic en het aantal overledenen per dag (RIVM, 2021).

De avondklok is 23 januari ingegaan, van 21 uur tot 4:30 uur de volgende dag. Als we naar de kaartjes kijken dan wordt in een oogopslag duidelijk dat er bijna niets is veranderd als het gaat om de besmettingscijfers en opnames.

Er is ook goed nieuws: het aantal overleden mensen is flink gedaald (gemiddeld 69 in januari en afgelopen week 27).

Een lastig iets

Het bewijzen van oorzaak en gevolg is, zoals elke onderzoeker weet, een lastig iets. Er zijn meerdere verklaringen, de meest voor de hand liggende is dat de daling in overlijdens een gevolg is van de vele inentingen in de meest risicovolle doelgroep.

Bovenstaand cijfermatig onderzoek noemen we kwantitatief onderzoek. Maar we hebben nog iets om te achterhalen hoe dingen lopen, namelijk kwalitatief onderzoek: we kunnen mensen spreken, we kunnen ze interviewen.

Zoals gezegd, de maatregel is bedoeld om samenkomsten te voorkomen. De afgelopen tijd heb ik, mede door mijn beroep als docent, diverse jongeren tussen de 18 en 23 gesproken uit Zwolle en Groningen. Ik kan dus alleen een regionaal beeld schetsen. Deze jongeren testen zich zeer regelmatig, vooral als ze op bezoek gaan bij ouders of grootouders. Ze zijn zich dus terdege bewust van de ernst van corona.

Loopt wel eens uit de hand

Om de spanning toch een beetje te ontladen, komen ze in kleinere groepen bij elkaar, vaak al vanaf 17 uur middags, in de hoop voor de avondklok thuis te zijn. Maar, misschien herkenbaar, als het gezellig is loopt het wel eens uit de hand en wordt het vervolgens te laat om nog naar huis te gaan. Dus regelmatig blijft zo’n hele groep tot in de kleine uurtjes op, zodat ze om 4:30 uur naar huis kunnen.

Ze zitten langere tijd dicht bij elkaar, dus grotere kans op besmetting. Maar wat mij vooral verontrust is dat jongeren aangeven dat ze, om wakker te blijven, het legale drug 3-MMC (methylmethcathinone) gebruiken, te koop voor 12,95 euro per gram bij iedere dealer op de hoek van de straat of te bestellen via internet. Zoals het NOS aangaf is er een flinke toename in het aantal meldingen van vergiftigingen door dit middel.

Opnieuw gekozen

Beste Mark, mensen hebben je opnieuw gekozen en aangegeven vertrouwen in je te hebben. Je hebt beloofd dat de avondklok als eerste maatregel zou sneuvelen. Ook andere maatregelen, zoals de gesloten terrassen, blijven lastig, zeker als ze genomen worden door mensen die, net als ik, elke maand gewoon hun salaris gestort krijgen.

Daarom doe ik deze oproep als oud-verpleegkundige met diep respect voor alle mensen in de zorg. En als onderzoeker die de nut en noodzaak kent van onderzoek. En, niet in de laatste plaats, als bezorgde moeder.

Schaf de avondklok af. Verzetten naar 22 uur heeft geen zin.

En zorg daarnaast voor wat ontlading in welke vorm dan ook, met name voor onze jongeren. Kijk niet alleen naar cijfers, luister alsjeblieft ook naar andere signalen. Covid-19 is dodelijk en de meest effectieve oplossing is vaccineren (en laat de vaccins niet op de plank liggen).

dr. Greet van der Kaap uit Meppel is docent communicatieonderzoek en voorzitter van het platform blended onderwijs bij het domein Business Media en Recht Windesheim. Deze brief stuurde ze 22 maart jongstleden naar demissionair minister-president Mark Rutte.